Pytania i odpowiedzi
Jeśli masz wątpliwości dotyczące terapii tutaj znajdziesz odpowiedzi na swoje pytania.
Terapia poznawczo-behawioralna
Co to znaczy, że terapeuta pracuje w pewnym podejściu terapeutycznym?
Psychologia nie jest jednolitą dziedziną wiedzy. Jeśli ktoś nie ma styczności z psychologią to może być mu trudno zorientować się w wielości zagadnień i podejść. Tymczasem w psychologii mamy wiele mikro-teorii wyjaśniających dane zjawisko. Czasami teorie te będą się wzajemnie uzupełniały, ale zdarza się, że są wzajemnie sprzeczne.
Podejścia terapeutyczne mają u podstaw teorie psychologii ogólnej. Psychoterapia, przez osoby, które nie zajmowały się zawodowo psychologią, może się kojarzyć z psychoanalizą, która historycznie była pierwszą dużą szkołą psychoterapii. W latach 50-tych XX wieku pojawiły się jednak nowe kierunki psychoterapii. Więcej o terapii poznawczo-behawoiralnej można przeczytać więcej między innymi na stronach: psychoterapia poznawczo-behawioralna oraz jak pracuję.
Co to znaczy, że terapia poznawczo-behawioralna jest terapią opartą na dowodach naukowych?
W podejściu poznawczo-behawioralnym bardzo duży nacisk kładzie się na badanie skuteczności terapii. W podejściu poznawczo-behawioralnym korzysta się z różnych możliwości sprawdzenia skuteczności w badaniach: korelacyjnych, eksperymentalnych czy quasi-eksperymentalnych itp.
Jedną z najsilniejszych metod testowania skuteczności terapii jest przeprowadzenie eksperymentu. W tym celu opracowuje się protokół terapeutyczny, który określa jak powinna wyglądać terapia w przypadku danego obszaru problemowego. W protokole terapeutycznym są zawarte informacje dotyczące ilości sesji, czasu trwania sesji, zagadnień, które powinny być omówione w ramach kolejnych spotkań. Jedna z tych grup uczestniczy w terapii poznawczo-behaiwioralnej określonej w protokole terapeutycznym, inne grupy korzystają z innej formy pomocy Po pewnym czasie badacz sprawdza, która z grup najlepiej poradziła sobie z danym problemem. Porównując wyniki grup określa się, które z form pomocy były skuteczniejsze od pozostałych. Tego typu badania zostały przeprowadzone dla określenia skuteczności terapii m.in.: depresji, zaburzeń lękowych, PTSD, zaburzenia obsesyjno kompulsyjnego i tu terapia poznawczo-behawioralna uzyskała bardzo wysokie wyniki skuteczności w porównaniu do innych metod.
Czym jest protokół terapeutyczny w terapii poznawczo-behawioralnej?
Protokół terapeutyczny mówi terapeucie jakie zagadnienia powinny być poruszone na kolejnych sesjach i podpowiada możliwe sposoby rozwiązania poszczególnych problemów. Dzięki temu terapeuta ma pewność, że nie opuścił żadnego z ważnych tematów jakie powinny zostać omówione z klientem. Protokół jest też punktem odniesienia, pozwalającym ocenić, czy terapia przebiega w odpowiednim tempie, czy nie jest za szybka lub za wolna.
Bezpieczeństwo i poufność
Czy przekazane przeze mnie informacje są poufne?
TAK. Jest to podstawowa zasada w psychoterapii zawarta również w Kodeksie Etyki Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczo-Behawioralnej, którego jestem członkiem. Warto też podkreślić, że jako psycholog i psychoterapeuta jestem zobowiązana do przestrzegania tajemnicy zawodowej psychologa zgodnie z Ustawą o zawodzie psychologa i Ustawą o ochronie zdrowia psychicznego. Wszystkie informacje jakie klient przekaże mi w trakcie sesji są poufne i nie zostaną przekazane nikomu innemu.Od tej zasady jest jeden wyjątek: zagrożenie życia lub zdrowia mojego klienta lub osoby z jego najbliższego otoczenia.
Czy są jakieś wyjątki od zasady poufności?
TAK. Wyjątek stanowi sytuacja, w której dowiem się, że zagrożone jest życie lub zdrowie mojego klienta albo życie lub zdrowie osoby z jego otoczenia. Wówczas mam prawo powiadomić stosowne służby np.: wezwać pomoc medyczną.
Mam też prawo konsultować pewne kwestie z superwizorem, czyli wyszkolonym psychoterapeutą, ale wówczas ukrywam wszelkie dane osobowe klienta. Poza tym superwizor również jest obowiązany do przestrzegania tajemnicy zawodowej.
Warto też pamiętać o jednej ważnej kwestii. Jeśli korzystamy z konsultacji on-line, to zarówno ja jak i mój klient mamy obowiązek zadbać o bezpieczeństwo i poufność.
Jakich zasad bezpieczeństwa warto przestrzegać w trakcie terapii ONLINE?
W celu zapewnienia jak największej poufności spotkania i bezpieczeństwa proszę, żebyście Państwo:
- korzystali z komputera zabezpieczonego hasłem,
- łączyli się ze mną z własnego konta Skype lub GG, niedopuszczalne jest w tym celu korzystanie z konta innej osoby np.: partnera, przyjaciela czy znajomego,
- nie udostępniali innym osobom hasła o konta Skype oraz GG,
- dbali o to, żeby w pomieszczeniu, z którego się łączycie nie przebywały osoby trzecie,
Ile osób może brać udział w sesji ONLINE?
W sesji może brać udział jedna osoba. Ważne jest również to, żebyście Państwo łączyli się z pomieszczenia w którym nie przebywają osoby trzecie, żeby zapewnić poufność spotkania. Czasem na sesja są zapraszane inne osoby np.: partner, jednak jest to po wcześniejszym uzgodnieniu z terapeutą i o ile pacjent i terapeuta uzgodnili to wcześniej.
Przebieg terapii
Ile czasu trwa terapia?
Zwykle na 2-3 spotkaniu wspólnie z klientem formułuję cel terapii. Jasno sprecyzowany cel pozwoli mi określić ile będzie potrzebnych spotkań żeby uzyskać poprawę lub osiągnąć to, co zaplanowaliśmy. Zwykle spisuję na kartce zarówno cel oraz przewidywaną ilość spotkań. W trakcie terapii będziemy monitorować czy przy danym tempie pracy ustalony cel udaje się osiągnąć.
Dla poszczególnych problemów liczba spotkań będzie różna. W podejściu poznawczo behawioralnym terapeuta w swojej pracy zwykle korzysta z protokołów terapeutycznych, które określają długość terapii dla każdego z obszarów problemowych. I tak jeśli klient cierpi na depresję o umiarkowanym nasileniu, to będzie to ok .12 sesji terapeutycznych, dla zaburzeń lękowych (nerwic) ta liczba została określona na ok. 16 sesji, zaburzenie PTSD to ok.12 sesji. Z tego powodu terapia poznawczo-behawioralna jest często określana mianem terapii krótkoterminowej. Ale zdarzają się też w podejściu poznawczo-behawioralnym terapie dłuższe szczególnie jeśli problem długo narastał. Do jednej z dłuższych form terapii należy terapia zaburzenia osobowości borderline, która może trwać od 2 do 4 lat.
Czy mam prawo zrezygnować z terapii w dowolnym momencie?
Klient ma prawo w każdym momencie zrezygnować z terapii.
Jakie są zasady odwoływania sesji przez terapeutę?
Przyjmuję, że mam prawo odwołać spotkanie, kiedy istnieją ważne powody czy w nagłej sytuacji. Zwykle nie odwołuję spotkań więcej razy niż 3 na pół roku. I w miarę możliwości proponuję inny termin.
Jakie są zasady odwoływania sesji przez klienta?
Przyjmuję, że na pół roku trwania współpracy osoba, z którą pracuję może odwołać 3 sesje bezpłatnie. Każda kolejna odwołana sesja wiąże się z opłatą 50% ceny sesji. W trakcie terapii najważniejsza jest systematyczność, długie przerwy nie służą postępom w terapii. Jednocześnie zrozumiałe jest, że każdy czasem choruje czy potrzebuje urlopu. Jeśli z wyprzedzeniem wiadomo, że spotkanie się nie odbędzie, to miarę możliwości szukamy innego terminu spotkania jeśli jest taka potrzeba po stronie klienta czy ze względu na proces terapeutyczny.
