W ostatnim wpisie przedstawiłam podstawowe zagadnienia związane z uważnością. Dzisiaj chcę wspomnieć o terapii Dialektyczno Behawioralnej (DBT) skierowanej do pacjentów z zaburzeniami osobowości z pogranicza (borderline). Uważność jest jednym z kluczowych elementów tej formy psychoterapii. Praktykują ją pacjenci jak i psychoterapeuci tego nurtu.
IMPULSYWNOŚĆ A UWAŻNOŚĆ
Wszystko zaczęło się od Marshy Linehan, która pracowała z osobami, które wielokrotnie okaleczały się lub podejmowały próby samobójcze. Osoby te nie radziły sobie z własnym doświadczeniem emocji. W tych desperackich próbach samobójczych i samookaleczeniach chciały pozbyć się przytłaczających emocji, które sprawiały im cierpienie. Marsha zauważyła, że jednym z problemów tych osób jest trudność z akceptacją własnego doświadczenia emocjonalnego. Pomyślała, że dobrym sposobem radzenia sobie z własnym doświadczeniem emocjonalnym jest obserwacja go w trakcie praktyki uważności (medytacji). W związku z tym włączyła techniki medytacyjne do pracy z tymi pacjentami. To okazał się bardzo dobry trop. Od tego momentu techniki medytacyjne stanowią część Dialektycznej Terapii Behawioralnej, która jest skuteczną metodą pracy z osobami z wysokim ryzykiem samobójstwa i samookaleczeniami. Obecnie terapia dialektyczno-behawioralna jest stosowana w pracy z różnymi pacjentami m.in.: w uzależnieniach, zaburzeniach odżywiania, depresji osób starszych.
PRAKTYKA W DBT
Uważność można praktykować na 100 sposobów (może o nich w kolejnych wpisach). Poza prostymi praktykami np.: obserwacji oddechu, nasłuchiwaniu dźwięków, obserwacji emocji i doznań cielesnych są też techniki bardziej, można by powiedzieć metaforyczne. W tych technikach łączymy doświadczanie siebie z wyobrażeniami, metaforami.
Jedną z takich technik jest medytacja „Płaski kamień na jeziorze”: